چگونه می توان سرعت بازسازی کبد را بیشتر کرد؟ پروتئین های Wnts و داروی تازه FL6.13 - وبلاگ سمیه

به گزارش وبلاگ سمیه، کبد توانایی فوق العاده ای در بازسازی خود دارد. حتی پس از برداشتن دو سوم حجم آن با جراحی، می تواند کاملاً دوباره رشد کند. اما آسیب ناشی از دارو ها، سوء مصرف الکل یا چاقی در نهایت می تواند باعث از کار افتادن کبد گردد.

در حال حاضر، تنها درمان مؤثر برای مرحله نهایی بیماری کبد پیوند است.

با این حال، کمبود اعضای پیوندیوجود دارد. بیماران ممکن است برای دریافت کبد برای پیوند در ایالات متحده از 30 روز تا بیش از 5 سال صبر نمایند. از بیش از 11600 بیمار در فهرست انتظار برای دریافت پیوند کبد در سال 2021، تنها کمی بیش از 9200 بیمار پیوند کبد را دریافت کردند.

اما اگر به جای پیوند کبد، دارویی وجود داشته باشد که بتواند به بازسازی کبد یاری کند، چه؟

بر اساس تخقبقات مرکز تحقیقات کبد پیتسبورگ، فعال کردن یک پروتئین خاص با یک داروی تازه می تواند به تسریع بازسازی و ترمیم پس از آسیب شدید کبدی یا برداشتن جزئی جراحی در موش یاری کند.

کبد بیش از 500 عملکرد کلیدی را در بدن شما انجام می دهد، از جمله فراوری پروتئین هایی که چربی را در بدن حمل می نمایند، گلوکز اضافی را برای ذخیره به گلیکوژن تبدیل می نماید و سمومی مانند آمونیاک را تجزیه می نماید.

این عملکرد گسترده در سه ناحیه با وظایف مختلف انجام می گردد و سلول ها با روشن کردن ژن های خاص فعال در هر منطقه عهده دار وظایف تخصصی می شوند. با این حال، چیزی که باعث بیان این ژن ها می گردد به خوبی درک نشده است.

در طول دو دهه گذشته، گروهی از 19 پروتئین به نام Wnts شناسایی شده اند که نقش مهمی در کنترل عملکرد و بازسازی کبد دارند.

پروتئین های Wnt به فعال سازی فرآیند ترمیم سلول های آسیب دیده کبد یاری می نمایند. در تحقیق تازه با استفاده از کارتوگرافی مولکولی 100 ژن عملکرد کبد تعیین شد.

محققان دریافتند که تنها دو ژن از 19 ژن Wnt، Wnt2 و Wnt9b، از نظر عملکردی در کبد وجود دارند. Wnt2 و Wnt9b در سلول های اندوتلیال پوشاننده رگ های خونی در ناحیه 3 کبد قرار دارند، ناحیه ای که در تعدادی از عملکرد های متابولیک نقش دارد.

با کمال تعجب، حذف این دو ژن Wnt منجر به این شد که تمام سلول های کبدی تنها ژن هایی را که معمولاً محدود به منطقه 1 هستند را بیان نمایند.

این یافته نشان می دهد که سلول های کبدی فشار و کشش مداوم در فعال سازی ژن را تجربه می نمایند که می تواند عملکرد آن ها را تغییر دهد، و Wnt تنظیم نماینده اصلی این فرآیند است.

محدود کردن دو ژن Wnt در سلول های اندوتلیال نیز تقسیم سلولی کبد و در نتیجه بازسازی را پس از برداشتن جزئی کبد به وسیله جراحی را متوقف کرد.

بازسازی کبد پس از مصرف بیش از حد استامینوفن

سپس محققان تصمیم گرفتند که ببینند آیا یک داروی تازه می تواند به بهبود کبد یاری کند یا خیر. این دارو، آنتی بادی به نام FL6.13، عملکرد های مشابهی با پروتئین های Wnt دارد.

در طول دو روز، این دارو را به موش هایی داده شد که از نظر ژنتیکی فاقد Wnt2 و Wnt9b در سلول های اندوتلیال کبدشان بودند. محققان دریافتند که این دارو تقریباً می تواند عملکرد های تقسیم سلولی و ترمیم کبد را به طور کامل بازیابی کند.

در نهایت، محققان آنالیز کردند که این دارو تا چه میزان در ترمیم کبد پس از مصرف بیش از حد استامینوفن مؤثر است.استامینوفن یک داروی بدون نسخه است که معمولاً برای درمان تب و درد استفاده می گردد.

با این حال، مصرف بیش از حد آن می تواند باعث آسیب شدید کبدی گردد و بدون توجه فوری پزشکی، می تواند منجر به نارسایی کبد و مرگ گردد. مسمومیت با استامینوفن یکی از شایع ترین علل آسیب شدید کبدی است که احتیاج به پیوند کبد در ایالات متحده دارد.

با وجود این، در حال حاضر تنها یک دارو برای درمان آن وجود دارد و تنها در صورتی که مدت کوتاهی پس از مصرف بیش از حد مصرف گردد، از آسیب کبدی جلوگیری می نماید.

داروی تازه که بر روی موش هایی که به کبد آسیب دیده از دوز های سمی استامینوفن آزمایش شد. محققان دریافتند که یک دوز می تواند نشانگر های زیستی آسیب کبدی - پروتئین هایی که کبد هنگام آسیب آزاد می نماید - را در خون کاهش دهد و مرگ بافت کبد را کاهش دهد.

این یافته ها نشان می دهد که ترمیم سلول های کبد و بازسازی بافت در حال رخ دادن است.

کاهش احتیاج به پیوند

درمان های بسیار کمی برای بیماری هایی مانند بیماری کبد چرب غیرالکلی و بیماری کبد الکلی در دسترس است، بسیاری از بیماران بدتر می شوند و در نهایت به پیوند کبد احتیاج پیدا می نمایند.

بهبود توانایی کبد برای ترمیم خود می تواند این احتیاج را کم کند.

نوشته ستدارشان مونگا، استاد پاتولوژی و پزشکی، دانشگاه علوم بهداشتی پیتسبورگ

منبع